Κάποιες φορές βλέπουμε μια εικόνα και έχουμε συγκεκριμένη άποψη του τι βλέπουμε..
Κάποιες φορές αρκεί ένα κλίκ, για να μας κάνει να πιστέψουμε πως ό,τι βλέπαμε ήταν λάθος.. ένα ψέμα..
Κάπως έτσι αδιάφορα επισκέφτηκα πρίν χρόνια τις πολύχρυσες Μυκήνες..
Αδιάφορα, που λέει ο λόγος.. κάθε έργο του παρελθόντος μου κινούσε την περιέργεια και μου προκαλούσε δέος..
Με τα λιγοστά μέσα που διέθεταν οι τότε μάστορες, έφτιαχναν Παρθενώνες και ανάκτορα, όπως των Μυκηνών και της Κνωσσού..
Διάβασα σε κάποιο βιβλίο ότι ο Παρθενώνας φτιάχτηκε σε 9 χρόνια αν δεν κάνω λάθος.. και ο συγγραφέας έλεγε πως αν ήθελαν να κατασκευάσουν τώρα έναν πανομοιότυπο θα ήθελαν πολύ περισσότερα χρόνια..
Και κατέληγε στο ότι από αυτό συμπεραίνουμε πως οι αρχαίοι μας πρόγονοι είχαν καλύτερα κοπτικά εργαλεία.. αν είναι δυνατόν..
Ζούμε στην εποχή της έκρηξης της τεχνολογικής..
Αλλά αυτό που θα εξετάσουμε εδώ δεν είναι ο Παρθενώνας, αλλά οι πολύχρυσες Μυκήνες..
Στην πρώτη μου επαφή με τον χώρο, ένοιωσα ότι κάτι μου κρύβει..
Κάποιο μυστικό.. γενικά αισθανόμουν ότι βρισκόμουν σε πολύ μυστηριακό περιβάλλον..
Το πρώτο που παρατήρησα σε κάποια από τις επισκέψεις μου εκεί, ήταν ότι στον υποτιθέμενο τάφο της Κλυταιμνήστρας υπήρχε στο έδαφος στο εσωτερικό, ένα υλικό το οποίο λόγω της δουλειάς μου κατάλαβα ότι ήταν γεωύφασμα.. δεν γνωρίζω τι ρόλο παίζει εκεί μέσα όπως και το υπόστρωμα που είναι άλλο υλικό μόνωσης για υπόγεια νερά..
Από όσο μπόρεσα να καταλάβω νερά δεν περνάνε κάτω από το μνημείο..
Άλλη διαπίστωση ήταν ότι όταν στεκόσουν μέσα στη μέση των υποτιθέμενων τάφων υπήρχε υπέροχη ηχητική..
όταν μιλούσες στεκόμενος στη μέση, νόμιζες ότι η φωνή σου έβγαινε από μέσα από τα σωθικά σου και από γύρω σου, και οι δονήσεις από όλο αυτό είναι υπέροχες..
νομιζεις ότι θα δακρύσεις..
τουλάχιστον έτσι αισθανόμουν εγώ..
Επισκέφτηκα λοιπόν την περιοχή πολλές φορές..
Σε κάποια από αυτές, ήμουν με ένα φίλο μου..
Σε κάποια στιγμή, με φώναξε να δω κάτι καθίσματα στον διάδρομο που οδηγούσε στην είσοδο του υποτίθεται τάφου της Κλυταιμνήστρας..
Θα διαπιστώσατε ότι πάντα λέω υποτίθεται όταν αναφέρομαι στους υποτίθεται τάφους..
Έχω τον λόγο μου που το κάνω.. Αυτό θα εξετάσουμε εδώ.. γι αυτό γίνεται όλη η ιστορία..
Λοιπόν ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή..
ας δούμε τι λέει το υπουργείο πολιτισμού για τον υποτιθέμενο τάφο..
το μεταφέρω αυτολεξεί..
Ο θολωτός τάφος του Ατρέως δέσποζε στη δυτική πλαγιά της ράχης της Παναγίτσας, στα νοτιοδυτικά της ακρόπολης των Μυκηνών και επάνω στον οδικό άξονα, που συνέδεε τις Μυκήνες με το Ηραίο του Άργους. Πρόκειται για έναν από τους μεγαλύτερους και τελειότερους μυκηναϊκούς θολωτούς τάφους και τον πιο εντυπωσιακό από τους εννέα, που συνολικά έχουν βρεθεί στις Μυκήνες. Χρονολογείται μεταξύ του 1350 και του 1250 π.Χ. και θεωρείται ως ένα από τα ωριμότερα δείγματα του τύπου. Είναι βέβαιο ότι χρησιμοποιήθηκε για την ταφή κάποιου σημαντικού μέλους της βασιλικής οικογένειας των Μυκηνών. Ήδη από την εποχή του περιηγητή Παυσανία (2ος αι. μ.Χ.) οι κάτοικοι της περιοχής γνώριζαν το μνημείο ως «θησαυρό», δηλαδή ως θησαυροφυλάκιο του ιδρυτή της μυθικής μυκηναϊκής ακρόπολης, του Ατρέως. Μέχρι σήμερα ο τάφος είναι γνωστός και ως «θησαυρός του Ατρέως» ή «τάφος του Αγαμέμνονα».
Η πρόσβαση στον τάφο γινόταν μέσω του δρόμου, που έχει μήκος 36 μ. και πλάτος 6 μ, είναι λαξευμένος στο βράχο και επενδυμένος με λείους επιμήκεις λίθους από αμυγδαλόπετρα, τοποθετημένους σε οριζόντιες στρώσεις, κατά το ψευδοϊσόδομο σύστημα. Στο ανατολικό του άκρο εδράζεται σε άνδηρο και ορίζεται από τοίχο κτισμένο με πώρινους λίθους. Ο δρόμος οδηγεί στο στόμιο του τάφου, που έχει μήκος 5,40 μ. Ήταν φραγμένο με συσσωρευμένες μικρές πέτρες έως την ξύλινη, δίφυλλη και πιθανόν επενδυμένη με χαλκό θύρα, ύψους 5,40 μ. και πλάτους 2,40 μ. Το υπέρθυρο της εισόδου αποτελούν δύο εξαιρετικά μεγάλοι λίθοι, από τους οποίους ο εσωτερικός έχει μήκος 8 μ., πλάτος 5 μ. και βάρος περίπου 120 τόνων. Η πρόσοψη του τάφου, ύψους 10,50 μ. και πλάτους 6 μ., ήταν διακοσμημένη με ημικίονες σε δύο επίπεδα, κατασκευασμένους από πράσινο λίθο με ανάγλυφα στοιχεία. Από αυτούς σήμερα σώζονται στην αρχική τους θέση μόνο οι τετράγωνες βάσεις εκατέρωθεν της εισόδου. Αλλεπάλληλες ταινίες από πράσινο και ερυθρό λίθο, επίσης με ανάγλυφη διακόσμηση από σπείρες και ρόδακες, κάλυπταν το κουφιστικό τρίγωνο. Τμήματα αυτής της διακόσμησης βρίσκονται σήμερα διάσπαρτα σε διάφορα μουσεία, στο Εθνικό Αρχαιολογικό Αθηνών, στο Λονδίνο, στο Παρίσι, στο Βερολίνο, στο Μόναχο και στην Καρλσρούη. Ο κυκλικός θάλαμος του τάφου, διαμέτρου 14,60 μ. και ύψους 13,40 μ., καλύπτεται με κυψελοειδή θόλο και είναι κτισμένος με 33 αλλεπάλληλες σειρές από λείους επιμήκεις αμυγδαλόλιθους, τέλεια συναρμολογημένους ώστε ο καθένας να εξέχει ελάχιστα από τον κατώτερο. Ένας τελευταίος λίθος, το «κλειδί», φράζει την οπή στην κορυφή της θόλου εξασφαλίζοντας την ισορροπία και τη συνοχή της και είναι το μόνο στοιχείο όλης της κατασκευής που έχει αντικατασταθεί στη σύγχρονη εποχή. Το εσωτερικό της θόλου διακοσμούσαν χάλκινοι ρόδακες στους αρμούς των λίθων, από τους οποίους έχουν παραμείνει στη θέση τους μόνο τα καρφιά από την τρίτη σειρά και επάνω. Στη βόρεια πλευρά της θόλου ανοίγεται μικρός, ορθογώνιος, πλευρικός θάλαμος, λαξευμένος στο βράχο (6,50 ? 6 μ. και 5 μ. ύψος), όπου έμπαινε κανείς από στενή είσοδο με ανασκουφιστικό τρίγωνο στο υπέρθυρο. Στο δάπεδό του ήταν λαξευμένοι δύο λάκκοι, ενώ δύο λίθινες βάσεις δείχνουν ότι και εδώ υπήρχαν κίονες. Πιθανόν από εδώ να προέρχονται οι «ελγίνειες πλάκες» του Βρετανικού Μουσείου, κατασκευασμένες από γύψο και διακοσμημένες με ανάγλυφους ταύρους. Παρόμοιο πλευρικό δωμάτιο υπάρχει μόνο σε δύο ακόμη βασιλικούς θολωτούς τάφους, σε αυτόν του Μινύου στον Ορχομενό και στο θολωτό τάφο Α΄ των Αρχανών. Η όλη κατασκευή επάνω από τη θόλο καλυπτόταν με τύμβο, που δημιουργήθηκε με τη συσσώρευση χωμάτων και στηριζόταν στη βάση του περιμετρικά με τοίχο κτισμένο στην πρόσοψη με ορθογώνιους πωρόλιθους.
Μετά τη μυκηναϊκή εποχή το μνημείο δεν χρησιμοποιήθηκε πλέον ως τάφος.. Αγγεία αρχαϊκής εποχής, που βρέθηκαν έναντι του τοίχου που στήριζε τον τύμβο, αποτελούν πιθανόν ίχνη προγονολατρείας Ο τάφος είχε ήδη λεηλατηθεί το 2ο αι. μ.Χ., όταν τον επισκέφθηκε ο Παυσανίας και ήταν εν μέρει καταχωμένος, όταν στους περασμένους αιώνες βοσκοί τον χρησιμοποιούσαν ως καταφύγιο, αφαιρώντας το «κλειδί», προκειμένου να έχει διέξοδο ο καπνός από τις φωτιές τους, που άφησε τα ίχνη του στις παρειές της θόλου. Από το 1998 βρίσκονται σε εξέλιξη οι εργασίες συντήρησης του μνημείου στο πλαίσιο του έργου «Συντήρηση-Στερέωση-Ανάδειξη των Μνημείων της Ακροπόλεως Μυκηνών και του Ευρύτερου Περιβάλλοντος Χώρου», που ανέλαβε αρχικά η Ομάδα Εργασίας Συντήρησης Μνημείων Επιδαύρου και από το 1999 και εξής η Επιτροπή Μυκηνών, που συγκροτήθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού.
Διαπιστώνουμε εδώ πώς δεν υπήρξαν οστά ή άλλα ευρήματα που να πιστοποιούν ότι πράγματι ήταν τάφος..
Μα ας συνεχίσουμε την έρευνα μας..
Ας δούμε τι αναφέρεται ως θρησκευτικό κέντρο..
Μεταφέρω πάλι από το υπουργείο πολιτισμού
Στο ΝΔ τμήμα της ακρόπολης βρίσκεται το θρησκευτικό κέντρο των Μυκηνών. Πρόκειται για ένα συγκρότημα κτηρίων θρησκευτικού χαρακτήρα, ο οποίος επιβεβαιώνεται τόσο από τα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα όσο και από τα ευρήματα λατρευτικού χαρακτήρα που βρέθηκαν εκεί. Η ιδιαιτερότητά του έγκειται στο ότι καταλαμβάνει μια μεγάλη έκταση στο χώρο της ακρόπολης. Η ανασκαφή στο θρησκευτικό κέντρο ξεκίνησε από τον Τσούντα, συνεχίστηκε από τον Wace, και μετά τον Taylour και ολοκληρώθηκε από τον Μυλωνά.
Αυτά τα κτήρια κατασκευάστηκαν σε διάφορα χρονικά διαστήματα από τα τέλη του 14ου αιώνα π.Χ ως τα μέσα του 13ου αιώνα π.Χ. Καταστράφηκαν στο τέλος του ίδιου αιώνα από φωτιά. Στη συνέχεια τα κτήρια επιδιορθώθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν ως το τέλος της μυκηναϊκής εποχής. Ο χώρος χρησιμοποιήθηκε και κατά τη διάρκεια της ελληνιστικής περιόδου, όταν πάνω από το θρησκευτικό κέντρο χτίστηκαν κάποια σπίτια, λόγος για τον οποίο έχουν διαταραχθεί τα ανασκαφικά στρώματα της Μυκηναϊκής εποχής.
Το θρησκευτικό κέντρο βρίσκεται σε τρία επίπεδα. Η κατασκευή του ορίζεται από την κλίση του εδάφους. Μια πομπική οδός, διευκόλυνε την επικοινωνία μεταξύ της περιοχής του ανακτόρου και του θρησκευτικού κέντρου. Ξεκινούσε από τα ανάκτορα με κατεύθυνση Ν-Β και Β-Ν και έφτανε στο επονομαζόμενο ''Ιερό Γάμμα''. Σ' ένα σημείο όπου βρέθηκε το κατώφλι της πομπικής οδού στη θέση του και μια τοιχογραφία δεξιά στον κατερχόμενο δρόμο δείχνει ότι ο χώρος εκεί ήταν στεγασμένος..
Το ''Ιερό Γάμμα'', που βρίσκεται στο α΄ επίπεδο, είναι το πρωιμότερο κτίσμα στο χώρο. Είναι ορθογώνιας κάτοψης και αποτελείται από 2 δωμάτια (Γ1, Γ2) τα οποία επικοινωνούσαν μεταξύ τους. Στο ένα δωμάτιο βρέθηκαν έδρανα στα οποία τοποθετούσαν λατρευτικά αντικείμενα, βωμός και τράπεζα θυσιών. Η χρήση του βωμού κατά τη διάρκεια τελετών επιβεβαιώνεται και από ίχνη πυρράς που βρέθηκαν εκεί. Πρόκειται για ένα ιερό που επικοινωνούσε με ένα μικρότερο δωμάτιο, το οποίο έχει ερμηνευθεί ως άδυτο από τα θρησκευτικού περιεχομένου αντικείμενα που βρέθηκαν. Το γνωστό παλλάδιο των Μυκηνών βρέθηκε στο άδυτο. Είναι ένα ζωγραφισμένο πλακίδιο στο οποίο εικονίζονται 2 γυναικείες μορφές, πιθανότατα ιέρειες. Ανάμεσα τους βρίσκεται και μια άλλη μορφή η οποία είναι καλυμμένη με μια οκτώσχημη ασπίδα.
Από αυτό το κτήριο μπορούσε κανείς να φτάσει στο λεγόμενο ''Εργαστήριο'', το οποίο βρίσκεται στο β΄ επίπεδο. Κοντά σ' αυτό βρίσκεται η ''Οικία των Ειδώλων''. Αποτελείται από ένα προθάλαμο, ένα κυρίως δωμάτιο και ένα ακόμη μικρό δωμάτιο στο οποίο ανεβαίνει κανείς μέσω μιας κλίμακας. Πίσω από τη ΒΔ γωνία του ναού υπάρχει ένας περίκλειστος τριγωνικός χώρος με δάπεδο το βράχο, το οποίο είχαν χρησιμοποιήσει ως αποθέτη. Εκεί βρέθηκαν θραύσματα ειδώλων. Ο ναός είχε τρεις ξύλινους κίονες κατά μήκος της ανατολικής του πλευράς, μια χαμηλή λιθόκτιστη εξέδρα, μια κλίμακα που οδηγούσε στο πατάρι με τα είδωλα και δύο χτιστά έδρανα, στα οποία ενδεχομένως ακουμπούσαν τα είδωλα.
Τα πιο γνωστά ευρήματα ήταν μεγάλα και μικρά ανθρωπόμορφα είδωλα και ομοιώματα φιδιών που κοσμούν την πρώτη αίθουσα του Μουσείου Μυκηνών. Από τους ερευνητές υποστηρίζεται ότι τα ανθρωπόμορφα είδωλα απεικονίζουν θεότητες ή πιθανόν πιστούς που παίρνουν μέρος σε κάποια τελετή. Οι ερμηνείες που έχουν
προταθεί και για τα ομοιώματα φιδιών είναι ότι συμβολίζουν το θάνατο και τη ζωή, τον κάτω κόσμο και τη γη.
Από το λεγόμενο ''Εργαστήριο'' περνάμε στην ''Οικία Τσούντα''. Η ''Οικία Τσούντα'' αποτελείται από τρεις υπόγειους χώρους, το ισόγειο με ένα κυρίως δωμάτιο και μικρά δωμάτια τα οποία πιθανότατα είχαν οικιακή χρήση. Εδώ φυλάσσονταν προϊόντα και αντικείμενα που είχαν σχέση με τη λατρεία και χρησιμοποιούνταν κατά τη διάρκεια τελετουργιών.
ΝΑ της ''Οικίας των Ειδώλων'', στο 3ο επίπεδο, βρίσκεται το συγκρότημα των 5 δωματίων από το οποίο ήρθαν στο φως πλούσια ευρήματα, όπως αγγεία, ελεφαντοστέινα αντικείμενα κ.α. Από την πρώτη περίοδο κατασκευής του μαρτυρείται η ύπαρξη βωμού, κεντρικής εστίας, αδύτου, αλλά και τοιχογραφιών στο μεγαλύτερο δωμάτιο του συγκροτήματος που ονομάζεται ''δωμάτιο με την τοιχογραφία''.
Στο πρώτο επίπεδο στην τοιχογραφία που εκτίθεται στο Μουσείο Μυκηνών εικονίζονται δύο γυναικείες μορφές. Η μια κρατάει ξίφος και η άλλη σκήπτρο ή λόγχη. Ανάμεσα τους αιωρούνται δύο ανδρικές γυμνές μορφές. Όλες οι παραπάνω μορφές βρίσκονται σε ένα δωμάτιο με δάπεδο και κίονες που στηρίζουν την οροφή. Στο αριστερό και κάτω επίπεδο του τοίχου απεικονίζεται μια γυναικεία μορφή που κρατάει στάχυα και συνοδεύεται από ένα ζώο, πιθανότατα ένα γρύπα. Εντάσσεται και αυτή σε ένα δωμάτιο με κίονες και ίσως είναι μια θεότητα η οποία συμβολίζει τη γονιμότητα, προσφέροντας στάχυα στο βωμό.
Ας δούμε τώρα τι αναφέρει το υπουργείο πολιτισμού για τον ταφικό περίβολο Β.. γιατί για τον Α δεν αναφέρει τίποτε, και ας βρέθηκαν τα πλουσιότερα ευρήματα..
Τα μεταφέρω πάλι από εκεί..
Δυτικά της ακρόπολης των Μυκηνών βρίσκεται ο ταφικός κύκλος Β, ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της περιοχής που μας δίνουν στοιχεία για την ταφική αρχιτεκτονική και τα ταφικά έθιμα των Μυκηναίων. Αποτελούσε τμήμα του προϊστορικού νεκροταφείου της περιοχής και περιείχε 26 τάφους οι οποίοι περιβάλλονταν από ένα κυκλικό περίβολο. Χρονολογείται γύρω στο 1650-1550 π.Χ. περίπου.
Ο ταφικός κύκλος Β, ο οποίος άρχισε να χρησιμοποιείται στα τέλη της Μεσοελλαδικής περιόδου (1650 π.Χ.), περιέχει κιβωτιόσχημους και κάθετους λακκοειδείς τάφους. Οι κιβωτιόσχημοι είναι μικροί τάφοι σκαμμένοι στο βράχο και περιέχουν συνήθως ένα σκελετό. Οι λακκοειδείς τάφοι είναι μεγαλύτερου μεγέθους, ορθογώνιου σχήματος και οι πλευρές τους είναι επενδυμένες με τοίχους. Οι τάφοι αυτοί περιέχουν αρκετούς σκελετούς. Οι 26 τάφοι βρέθηκαν σκόρπιοι στο χώρο χωρίς συνεπή προσανατολισμό. Μόνο τέσσερις από αυτούς είχαν επιτύμβιες στήλες. Το έθιμο αυτό να χρησιμοποιούν επιτύμβιες στήλες ως σήμα για την ύπαρξη τάφου εμφανίζεται εδώ για πρώτη φορά στον Ελλαδικό χώρο και είναι κάτι που υιοθετήθηκε από μετέπειτα γενιές και χρησιμοποιείται και σήμερα. Οι στήλες αυτές μαζί με τις στήλες του ταφικού κύκλου Α αποτελούν τα πρώτα δείγματα μνημειώδους γλυπτικής που έχουν ανάγλυφη διακόσμηση.
Σε αντίθεση με τους λακκοειδείς τάφους, οι προγενέστεροι είναι μικρότεροι και έχουν ελάχιστα κτερίσματα. Στους λακκοειδείς βρέθηκε πλήθος κτερισμάτων και αυτό είναι ένα στοιχείο που ήρθε από το εξωτερικό και πιθανότατα από την Αίγυπτο. Τα αντικείμενα που βρέθηκαν είναι πήλινα αγγεία, χάλκινα όπλα, χρυσά κοσμήματα, αιχμές βέλων κ.α. Στα σημαντικότερα βέβαια εντάσσεται η μοναδική νεκρική προσωπίδα από ήλεκτρο που βρέθηκε στο χώρο, αγγείο από ορεία κρύσταλλο με λαβή σε σχήμα κεφαλής πάπιας και σ'ένα σφραγιδόλιθο με παράσταση γενειοφόρου.
Περνώντας τώρα στα ταφικά έθιμα γνωρίζουμε ότι πάνω από τον τάφο γίνονταν νεκρικά δείπνα. Η τελετή αυτή επιβεβαιώνεται από τα οστά ζώων και τα τμήματα αγγείων που βρέθηκαν στο χώμα. Στο πάτωμα του τάφου έστρωναν χαλίκια και μετά τοποθετούσαν το νεκρό, ο οποίος ήταν σε συνεσταλμένη ή εκτεταμένη στάση. Δε βρέθηκαν καύσεις νεκρών. Στις Μυκήνες δεν υπάρχει μόνο ο ταφικός κύκλος Β αλλά και ο ταφικός κύκλος Α, ο οποίος είναι νεώτερος και περιέχει περισσότερα πολυτελή ευρήματα από τον Β. Όπως έχει υποστηριχτεί από πολλούς ερευνητές, οι 2 αυτοί κύκλοι ήταν για τα μέλη της βασιλικής δυναστείας. Μάλιστα πολλοί υποστήριξαν ότι οι 2 αυτοί κύκλοι αντιπροσωπεύουν δυο διαφορετικές δυναστείες.
Βλέπουμε λοιπόν σύμφωνα με τα υπογραμμισμένα τμήματα ότι όντως βρέθηκαν οι τάφοι, και μάλιστα με σκελετούς και πλούσια ευρήματα, ειδικά στον ταφικό περίβολο Α για τον οποίο όμως το υπουργείο δεν αναφέρει τίποτα..
Δεν είναι λίγο περίεργο αυτό;
Όμως μια και αναφέρθηκε (και υπογραμμίστηκε) πιο πάνω ο θησαυρός του Μινύα, ας δούμε τι σόι τάφος ήταν κι αυτός..
Μεταφέρω αυτολεξεί από το www.orchomenos.gr/DHMOS_ORCHOMENOU.htm
Στους ανατολικούς πρόποδες του Υφάντειου λόφου (η ανατολική άκρη του Ακόντιου όρους) και στο δυτικό άκρο του σημερινού Ορχομενού βρίσκεται ένα από τα πιο έξοχα και τα πιο εντυπωσιακά μνημεία των Μινυών. Υπολογίζεται ότι χτίστηκε κατά τη 2η χιλιετηρίδα π.Χ.
ο δρόμος που οδηγεί στην εισοδο του τάφου
Το μνημείο έφεραν στο φως οι ανασκαφές του Ερρίκου Σλήμαν στα 1881-1885, αν και πρώτος επιχείρησε το 1803, χωρίς επιτυχία, ο γνωστός άγγλος Έλγιν.
Μετα τον Σλήμαν έκαναν ανασκαφές το 1893 η Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή και στη συνέχεια Γερμανοί αρχαιολόγοι, με επικεφαλείς τους H. Bulle και A. Furtwaengler, στα 1903 και 1905
Οι ανασκαφές αυτές έφεραν στο φως νεολιθικούς συνοικισμούς με κυκλικά και τετράγωνα θεμέλια σπιτιών, τάφους 3000 χρόνων π.Χ., ανάκτορα ή Ασκληπιείο μυκηναϊκής εποχής και άλλα που είναι δείγματα ότι ο τόπος κατοικήθηκε χωρίς χρονικά κενά από τη νεολιθική εποχή (7 χιλιάδες χρόνια π.Χ.). Κατασκευαστές του τάφου φέρονται οι Τροφώνιος και Αγαμήδης, γιοί του βασιλιά του Ορχομενού Εργίνου.
Ο Παυσανίας χαρακτηρίζει το μνημείο "θησαυρό", αλλά κατά τον αρχαιολόγο Χ. Τσούντα, είναι τάφος. Κατά τον Παπαρρηγόπουλο όμως δεν αποκλείεται να χτίστηκε αρχικά για τάφος, κι ύστερα, λόγω ιερότητας και κύρους του χώρου, να χρησιμοποιήθηκε και για τη φύλαξη θησαυρών.
Ανεξάρτητα από το σκοπό για τον οποίο είχε κατασκευαστεί το μνημείο, πρόκειται για έργο εύγλωττο μάρτυρα της δόξας και του μεγαλείου των Μινυών και όπως γράφει ο Παυσανίας
"ο θησαυρός του Μινύα, σωστό θαύμα, δεν υστερεί από κανένα άλλο πράγμα απ' όσα είναι μέσα ή έξω από την Ελλάδα".
Για τους αρχαιολόγους ο τάφος του Μινύα , τόσο για την τεχνική του τελειότητα, όσο και για την εσωτερική του διακόσμηση, θεωρείται ανώτερος του τάφου του Ατρέως των Μυκηνών κι ένα από τα πιο έξοχα μνημεία της παγκόσμιας αρχιτεκτονικής.
Ο τάφος ήταν άθικτος στα χρόνια του Παυσανία (160 μ.Χ.) αλλά όταν ανασκάφηκε από τον Σλήμαν δεν είχε γλυτώσει από τους τυμβωρύχους και γι' αυτό δεν βρέθηκαν αντικείμενα χάλκινα ή ασημένια ή χρυσά όπως σε άλλους θολωτούς Μινυακούς τάφους.
Ο τάφος είναι μαρμάρινος και αποτελείται από τέσσερα μέρη, το δρόμο (μία τάφρο), το στόμιο (είσοδος), τη θόλο (πελώριο κυκλικό οικοδόμημα με κωνική στέγη), και το θάλαμο (ορθογώνιο πλευρικό μικρό δωμάτιο).
Η είσοδος είναι μεγαλοπρεπής και επιβλητική. Η πόρτα της μεγάλης αίθουσας, πλάτους 2,76 μέτρων και ύψους 5,60 μέτρων, σκεπάζεται με ένα τεράστιο υπέρθυρο ογκόλιθο 6 μέτρα μήκος και βάρους άνω των 120 τόνων.
Η θόλος, που είναι το σημαντικότερο από τα τέσσερα μέρη , είναι μια τεράστια κυκλική αίθουσα και έχει διάμετρο δαπέδου 14 μέτρα και τοιχώματα από πελεκημένα μάρμαρα ισοδομικά τοποθετημένα έτσι ώστε να σχηματίζουν δακτυλίδια. Τα δακτυλίδια αυτά όσο ανεβαίνουν γίνονται διαρκώς μικρότερα, ώσπου κλείνουν την κορυφή και σχηματίζουν έτσι μια θολωτή κυψέλη.
Το εσωτερικό του τάφου πρέπει να είχε διακόσμηση με χάλκινα και χρυσά κοσμήματα και χαλκοστρωμένο το δάπεδό του, πράγμα που βεβαιώνεται από τις υποδοχές στους τοίχους κι από ένα απομεινάρι πλάκας χαλκού σφηνωμένο ανάμεσα στο δάπεδο και τον τοίχο αριστερά της εισόδου.
Στη θόλο γίνονταν οι θυσίες και οι νεκρικές τελετές.
Στα βορειοανατολικά της θόλου υπάρχει μικρή πόρτα ύψους 2,12 μέτρων και πλάτους 1,44 μέτρων που συγκοινωνεί με το θάλαμο (μικρό ορθογώνιο τετράπλευρο δωμάτιο) όπου γινόταν η ταφή των νεκρών. Η οροφή του θαλάμου είναι καλυμμένη με πρασινωπές λεπτές λίθινες τετράγωνες πλάκες
σκαλισμένες με ανθέμια, ρόδακες και σπειροειδή κοσμήματα. Από απομεινάρια που βρέθηκαν, φαίνεται πως και οι τέσσερις κατακόρυφοι τοίχοι του θαλάμου, ήταν καλυμμένοι με παρόμοιες πλάκες που έφεραν περίτεχνη και πλούσια διακόσμηση.
Βλέπουμε λοιπόν κι εδώ την ίδια τακτική..
Ο παυσανίας βρήκε άθικτο το μνημείο και λέει ξεκάθαρα ότι ήταν θησαυρός, και οι σύγχρονοι το ονομάζουν τάφο..
Δεν είναι λίγο περίεργο αυτό;
Άλλη μια φορά περίεργο..
Τελικά αυτοί οι Ελληνες δεν είχαν Ναούς τότε;
Μόνο τάφους;
Κάποιες φορές αρκεί ένα κλίκ, για να μας κάνει να πιστέψουμε πως ό,τι βλέπαμε ήταν λάθος.. ένα ψέμα..
Κάπως έτσι αδιάφορα επισκέφτηκα πρίν χρόνια τις πολύχρυσες Μυκήνες..
Αδιάφορα, που λέει ο λόγος.. κάθε έργο του παρελθόντος μου κινούσε την περιέργεια και μου προκαλούσε δέος..
Με τα λιγοστά μέσα που διέθεταν οι τότε μάστορες, έφτιαχναν Παρθενώνες και ανάκτορα, όπως των Μυκηνών και της Κνωσσού..
Διάβασα σε κάποιο βιβλίο ότι ο Παρθενώνας φτιάχτηκε σε 9 χρόνια αν δεν κάνω λάθος.. και ο συγγραφέας έλεγε πως αν ήθελαν να κατασκευάσουν τώρα έναν πανομοιότυπο θα ήθελαν πολύ περισσότερα χρόνια..
Και κατέληγε στο ότι από αυτό συμπεραίνουμε πως οι αρχαίοι μας πρόγονοι είχαν καλύτερα κοπτικά εργαλεία.. αν είναι δυνατόν..
Ζούμε στην εποχή της έκρηξης της τεχνολογικής..
Αλλά αυτό που θα εξετάσουμε εδώ δεν είναι ο Παρθενώνας, αλλά οι πολύχρυσες Μυκήνες..
Στην πρώτη μου επαφή με τον χώρο, ένοιωσα ότι κάτι μου κρύβει..
Κάποιο μυστικό.. γενικά αισθανόμουν ότι βρισκόμουν σε πολύ μυστηριακό περιβάλλον..
Το πρώτο που παρατήρησα σε κάποια από τις επισκέψεις μου εκεί, ήταν ότι στον υποτιθέμενο τάφο της Κλυταιμνήστρας υπήρχε στο έδαφος στο εσωτερικό, ένα υλικό το οποίο λόγω της δουλειάς μου κατάλαβα ότι ήταν γεωύφασμα.. δεν γνωρίζω τι ρόλο παίζει εκεί μέσα όπως και το υπόστρωμα που είναι άλλο υλικό μόνωσης για υπόγεια νερά..
Από όσο μπόρεσα να καταλάβω νερά δεν περνάνε κάτω από το μνημείο..
Άλλη διαπίστωση ήταν ότι όταν στεκόσουν μέσα στη μέση των υποτιθέμενων τάφων υπήρχε υπέροχη ηχητική..
όταν μιλούσες στεκόμενος στη μέση, νόμιζες ότι η φωνή σου έβγαινε από μέσα από τα σωθικά σου και από γύρω σου, και οι δονήσεις από όλο αυτό είναι υπέροχες..
νομιζεις ότι θα δακρύσεις..
τουλάχιστον έτσι αισθανόμουν εγώ..
Επισκέφτηκα λοιπόν την περιοχή πολλές φορές..
Σε κάποια από αυτές, ήμουν με ένα φίλο μου..
Σε κάποια στιγμή, με φώναξε να δω κάτι καθίσματα στον διάδρομο που οδηγούσε στην είσοδο του υποτίθεται τάφου της Κλυταιμνήστρας..
 |
| βλέπετε καθίσματα δίπλα στον "Τάφο" ή κάνω λάθος; |
Θα διαπιστώσατε ότι πάντα λέω υποτίθεται όταν αναφέρομαι στους υποτίθεται τάφους..
Έχω τον λόγο μου που το κάνω.. Αυτό θα εξετάσουμε εδώ.. γι αυτό γίνεται όλη η ιστορία..
 |
| τώρα τα βλέπετε καλύτερα; |
Λοιπόν ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή..
ας δούμε τι λέει το υπουργείο πολιτισμού για τον υποτιθέμενο τάφο..
το μεταφέρω αυτολεξεί..
Ο θολωτός τάφος του Ατρέως δέσποζε στη δυτική πλαγιά της ράχης της Παναγίτσας, στα νοτιοδυτικά της ακρόπολης των Μυκηνών και επάνω στον οδικό άξονα, που συνέδεε τις Μυκήνες με το Ηραίο του Άργους. Πρόκειται για έναν από τους μεγαλύτερους και τελειότερους μυκηναϊκούς θολωτούς τάφους και τον πιο εντυπωσιακό από τους εννέα, που συνολικά έχουν βρεθεί στις Μυκήνες. Χρονολογείται μεταξύ του 1350 και του 1250 π.Χ. και θεωρείται ως ένα από τα ωριμότερα δείγματα του τύπου. Είναι βέβαιο ότι χρησιμοποιήθηκε για την ταφή κάποιου σημαντικού μέλους της βασιλικής οικογένειας των Μυκηνών. Ήδη από την εποχή του περιηγητή Παυσανία (2ος αι. μ.Χ.) οι κάτοικοι της περιοχής γνώριζαν το μνημείο ως «θησαυρό», δηλαδή ως θησαυροφυλάκιο του ιδρυτή της μυθικής μυκηναϊκής ακρόπολης, του Ατρέως. Μέχρι σήμερα ο τάφος είναι γνωστός και ως «θησαυρός του Ατρέως» ή «τάφος του Αγαμέμνονα».
Η πρόσβαση στον τάφο γινόταν μέσω του δρόμου, που έχει μήκος 36 μ. και πλάτος 6 μ, είναι λαξευμένος στο βράχο και επενδυμένος με λείους επιμήκεις λίθους από αμυγδαλόπετρα, τοποθετημένους σε οριζόντιες στρώσεις, κατά το ψευδοϊσόδομο σύστημα. Στο ανατολικό του άκρο εδράζεται σε άνδηρο και ορίζεται από τοίχο κτισμένο με πώρινους λίθους. Ο δρόμος οδηγεί στο στόμιο του τάφου, που έχει μήκος 5,40 μ. Ήταν φραγμένο με συσσωρευμένες μικρές πέτρες έως την ξύλινη, δίφυλλη και πιθανόν επενδυμένη με χαλκό θύρα, ύψους 5,40 μ. και πλάτους 2,40 μ. Το υπέρθυρο της εισόδου αποτελούν δύο εξαιρετικά μεγάλοι λίθοι, από τους οποίους ο εσωτερικός έχει μήκος 8 μ., πλάτος 5 μ. και βάρος περίπου 120 τόνων. Η πρόσοψη του τάφου, ύψους 10,50 μ. και πλάτους 6 μ., ήταν διακοσμημένη με ημικίονες σε δύο επίπεδα, κατασκευασμένους από πράσινο λίθο με ανάγλυφα στοιχεία. Από αυτούς σήμερα σώζονται στην αρχική τους θέση μόνο οι τετράγωνες βάσεις εκατέρωθεν της εισόδου. Αλλεπάλληλες ταινίες από πράσινο και ερυθρό λίθο, επίσης με ανάγλυφη διακόσμηση από σπείρες και ρόδακες, κάλυπταν το κουφιστικό τρίγωνο. Τμήματα αυτής της διακόσμησης βρίσκονται σήμερα διάσπαρτα σε διάφορα μουσεία, στο Εθνικό Αρχαιολογικό Αθηνών, στο Λονδίνο, στο Παρίσι, στο Βερολίνο, στο Μόναχο και στην Καρλσρούη. Ο κυκλικός θάλαμος του τάφου, διαμέτρου 14,60 μ. και ύψους 13,40 μ., καλύπτεται με κυψελοειδή θόλο και είναι κτισμένος με 33 αλλεπάλληλες σειρές από λείους επιμήκεις αμυγδαλόλιθους, τέλεια συναρμολογημένους ώστε ο καθένας να εξέχει ελάχιστα από τον κατώτερο. Ένας τελευταίος λίθος, το «κλειδί», φράζει την οπή στην κορυφή της θόλου εξασφαλίζοντας την ισορροπία και τη συνοχή της και είναι το μόνο στοιχείο όλης της κατασκευής που έχει αντικατασταθεί στη σύγχρονη εποχή. Το εσωτερικό της θόλου διακοσμούσαν χάλκινοι ρόδακες στους αρμούς των λίθων, από τους οποίους έχουν παραμείνει στη θέση τους μόνο τα καρφιά από την τρίτη σειρά και επάνω. Στη βόρεια πλευρά της θόλου ανοίγεται μικρός, ορθογώνιος, πλευρικός θάλαμος, λαξευμένος στο βράχο (6,50 ? 6 μ. και 5 μ. ύψος), όπου έμπαινε κανείς από στενή είσοδο με ανασκουφιστικό τρίγωνο στο υπέρθυρο. Στο δάπεδό του ήταν λαξευμένοι δύο λάκκοι, ενώ δύο λίθινες βάσεις δείχνουν ότι και εδώ υπήρχαν κίονες. Πιθανόν από εδώ να προέρχονται οι «ελγίνειες πλάκες» του Βρετανικού Μουσείου, κατασκευασμένες από γύψο και διακοσμημένες με ανάγλυφους ταύρους. Παρόμοιο πλευρικό δωμάτιο υπάρχει μόνο σε δύο ακόμη βασιλικούς θολωτούς τάφους, σε αυτόν του Μινύου στον Ορχομενό και στο θολωτό τάφο Α΄ των Αρχανών. Η όλη κατασκευή επάνω από τη θόλο καλυπτόταν με τύμβο, που δημιουργήθηκε με τη συσσώρευση χωμάτων και στηριζόταν στη βάση του περιμετρικά με τοίχο κτισμένο στην πρόσοψη με ορθογώνιους πωρόλιθους.
Μετά τη μυκηναϊκή εποχή το μνημείο δεν χρησιμοποιήθηκε πλέον ως τάφος.. Αγγεία αρχαϊκής εποχής, που βρέθηκαν έναντι του τοίχου που στήριζε τον τύμβο, αποτελούν πιθανόν ίχνη προγονολατρείας Ο τάφος είχε ήδη λεηλατηθεί το 2ο αι. μ.Χ., όταν τον επισκέφθηκε ο Παυσανίας και ήταν εν μέρει καταχωμένος, όταν στους περασμένους αιώνες βοσκοί τον χρησιμοποιούσαν ως καταφύγιο, αφαιρώντας το «κλειδί», προκειμένου να έχει διέξοδο ο καπνός από τις φωτιές τους, που άφησε τα ίχνη του στις παρειές της θόλου. Από το 1998 βρίσκονται σε εξέλιξη οι εργασίες συντήρησης του μνημείου στο πλαίσιο του έργου «Συντήρηση-Στερέωση-Ανάδειξη των Μνημείων της Ακροπόλεως Μυκηνών και του Ευρύτερου Περιβάλλοντος Χώρου», που ανέλαβε αρχικά η Ομάδα Εργασίας Συντήρησης Μνημείων Επιδαύρου και από το 1999 και εξής η Επιτροπή Μυκηνών, που συγκροτήθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού.
Διαπιστώνουμε εδώ πώς δεν υπήρξαν οστά ή άλλα ευρήματα που να πιστοποιούν ότι πράγματι ήταν τάφος..
Μα ας συνεχίσουμε την έρευνα μας..
Ας δούμε τι αναφέρεται ως θρησκευτικό κέντρο..
Μεταφέρω πάλι από το υπουργείο πολιτισμού
Στο ΝΔ τμήμα της ακρόπολης βρίσκεται το θρησκευτικό κέντρο των Μυκηνών. Πρόκειται για ένα συγκρότημα κτηρίων θρησκευτικού χαρακτήρα, ο οποίος επιβεβαιώνεται τόσο από τα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα όσο και από τα ευρήματα λατρευτικού χαρακτήρα που βρέθηκαν εκεί. Η ιδιαιτερότητά του έγκειται στο ότι καταλαμβάνει μια μεγάλη έκταση στο χώρο της ακρόπολης. Η ανασκαφή στο θρησκευτικό κέντρο ξεκίνησε από τον Τσούντα, συνεχίστηκε από τον Wace, και μετά τον Taylour και ολοκληρώθηκε από τον Μυλωνά.
Αυτά τα κτήρια κατασκευάστηκαν σε διάφορα χρονικά διαστήματα από τα τέλη του 14ου αιώνα π.Χ ως τα μέσα του 13ου αιώνα π.Χ. Καταστράφηκαν στο τέλος του ίδιου αιώνα από φωτιά. Στη συνέχεια τα κτήρια επιδιορθώθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν ως το τέλος της μυκηναϊκής εποχής. Ο χώρος χρησιμοποιήθηκε και κατά τη διάρκεια της ελληνιστικής περιόδου, όταν πάνω από το θρησκευτικό κέντρο χτίστηκαν κάποια σπίτια, λόγος για τον οποίο έχουν διαταραχθεί τα ανασκαφικά στρώματα της Μυκηναϊκής εποχής.
Το θρησκευτικό κέντρο βρίσκεται σε τρία επίπεδα. Η κατασκευή του ορίζεται από την κλίση του εδάφους. Μια πομπική οδός, διευκόλυνε την επικοινωνία μεταξύ της περιοχής του ανακτόρου και του θρησκευτικού κέντρου. Ξεκινούσε από τα ανάκτορα με κατεύθυνση Ν-Β και Β-Ν και έφτανε στο επονομαζόμενο ''Ιερό Γάμμα''. Σ' ένα σημείο όπου βρέθηκε το κατώφλι της πομπικής οδού στη θέση του και μια τοιχογραφία δεξιά στον κατερχόμενο δρόμο δείχνει ότι ο χώρος εκεί ήταν στεγασμένος..
Το ''Ιερό Γάμμα'', που βρίσκεται στο α΄ επίπεδο, είναι το πρωιμότερο κτίσμα στο χώρο. Είναι ορθογώνιας κάτοψης και αποτελείται από 2 δωμάτια (Γ1, Γ2) τα οποία επικοινωνούσαν μεταξύ τους. Στο ένα δωμάτιο βρέθηκαν έδρανα στα οποία τοποθετούσαν λατρευτικά αντικείμενα, βωμός και τράπεζα θυσιών. Η χρήση του βωμού κατά τη διάρκεια τελετών επιβεβαιώνεται και από ίχνη πυρράς που βρέθηκαν εκεί. Πρόκειται για ένα ιερό που επικοινωνούσε με ένα μικρότερο δωμάτιο, το οποίο έχει ερμηνευθεί ως άδυτο από τα θρησκευτικού περιεχομένου αντικείμενα που βρέθηκαν. Το γνωστό παλλάδιο των Μυκηνών βρέθηκε στο άδυτο. Είναι ένα ζωγραφισμένο πλακίδιο στο οποίο εικονίζονται 2 γυναικείες μορφές, πιθανότατα ιέρειες. Ανάμεσα τους βρίσκεται και μια άλλη μορφή η οποία είναι καλυμμένη με μια οκτώσχημη ασπίδα.
Από αυτό το κτήριο μπορούσε κανείς να φτάσει στο λεγόμενο ''Εργαστήριο'', το οποίο βρίσκεται στο β΄ επίπεδο. Κοντά σ' αυτό βρίσκεται η ''Οικία των Ειδώλων''. Αποτελείται από ένα προθάλαμο, ένα κυρίως δωμάτιο και ένα ακόμη μικρό δωμάτιο στο οποίο ανεβαίνει κανείς μέσω μιας κλίμακας. Πίσω από τη ΒΔ γωνία του ναού υπάρχει ένας περίκλειστος τριγωνικός χώρος με δάπεδο το βράχο, το οποίο είχαν χρησιμοποιήσει ως αποθέτη. Εκεί βρέθηκαν θραύσματα ειδώλων. Ο ναός είχε τρεις ξύλινους κίονες κατά μήκος της ανατολικής του πλευράς, μια χαμηλή λιθόκτιστη εξέδρα, μια κλίμακα που οδηγούσε στο πατάρι με τα είδωλα και δύο χτιστά έδρανα, στα οποία ενδεχομένως ακουμπούσαν τα είδωλα.
Τα πιο γνωστά ευρήματα ήταν μεγάλα και μικρά ανθρωπόμορφα είδωλα και ομοιώματα φιδιών που κοσμούν την πρώτη αίθουσα του Μουσείου Μυκηνών. Από τους ερευνητές υποστηρίζεται ότι τα ανθρωπόμορφα είδωλα απεικονίζουν θεότητες ή πιθανόν πιστούς που παίρνουν μέρος σε κάποια τελετή. Οι ερμηνείες που έχουν
προταθεί και για τα ομοιώματα φιδιών είναι ότι συμβολίζουν το θάνατο και τη ζωή, τον κάτω κόσμο και τη γη.
Από το λεγόμενο ''Εργαστήριο'' περνάμε στην ''Οικία Τσούντα''. Η ''Οικία Τσούντα'' αποτελείται από τρεις υπόγειους χώρους, το ισόγειο με ένα κυρίως δωμάτιο και μικρά δωμάτια τα οποία πιθανότατα είχαν οικιακή χρήση. Εδώ φυλάσσονταν προϊόντα και αντικείμενα που είχαν σχέση με τη λατρεία και χρησιμοποιούνταν κατά τη διάρκεια τελετουργιών.
ΝΑ της ''Οικίας των Ειδώλων'', στο 3ο επίπεδο, βρίσκεται το συγκρότημα των 5 δωματίων από το οποίο ήρθαν στο φως πλούσια ευρήματα, όπως αγγεία, ελεφαντοστέινα αντικείμενα κ.α. Από την πρώτη περίοδο κατασκευής του μαρτυρείται η ύπαρξη βωμού, κεντρικής εστίας, αδύτου, αλλά και τοιχογραφιών στο μεγαλύτερο δωμάτιο του συγκροτήματος που ονομάζεται ''δωμάτιο με την τοιχογραφία''.
Στο πρώτο επίπεδο στην τοιχογραφία που εκτίθεται στο Μουσείο Μυκηνών εικονίζονται δύο γυναικείες μορφές. Η μια κρατάει ξίφος και η άλλη σκήπτρο ή λόγχη. Ανάμεσα τους αιωρούνται δύο ανδρικές γυμνές μορφές. Όλες οι παραπάνω μορφές βρίσκονται σε ένα δωμάτιο με δάπεδο και κίονες που στηρίζουν την οροφή. Στο αριστερό και κάτω επίπεδο του τοίχου απεικονίζεται μια γυναικεία μορφή που κρατάει στάχυα και συνοδεύεται από ένα ζώο, πιθανότατα ένα γρύπα. Εντάσσεται και αυτή σε ένα δωμάτιο με κίονες και ίσως είναι μια θεότητα η οποία συμβολίζει τη γονιμότητα, προσφέροντας στάχυα στο βωμό.
Ας δούμε τώρα τι αναφέρει το υπουργείο πολιτισμού για τον ταφικό περίβολο Β.. γιατί για τον Α δεν αναφέρει τίποτε, και ας βρέθηκαν τα πλουσιότερα ευρήματα..
Τα μεταφέρω πάλι από εκεί..
Δυτικά της ακρόπολης των Μυκηνών βρίσκεται ο ταφικός κύκλος Β, ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της περιοχής που μας δίνουν στοιχεία για την ταφική αρχιτεκτονική και τα ταφικά έθιμα των Μυκηναίων. Αποτελούσε τμήμα του προϊστορικού νεκροταφείου της περιοχής και περιείχε 26 τάφους οι οποίοι περιβάλλονταν από ένα κυκλικό περίβολο. Χρονολογείται γύρω στο 1650-1550 π.Χ. περίπου.
Ο ταφικός κύκλος Β, ο οποίος άρχισε να χρησιμοποιείται στα τέλη της Μεσοελλαδικής περιόδου (1650 π.Χ.), περιέχει κιβωτιόσχημους και κάθετους λακκοειδείς τάφους. Οι κιβωτιόσχημοι είναι μικροί τάφοι σκαμμένοι στο βράχο και περιέχουν συνήθως ένα σκελετό. Οι λακκοειδείς τάφοι είναι μεγαλύτερου μεγέθους, ορθογώνιου σχήματος και οι πλευρές τους είναι επενδυμένες με τοίχους. Οι τάφοι αυτοί περιέχουν αρκετούς σκελετούς. Οι 26 τάφοι βρέθηκαν σκόρπιοι στο χώρο χωρίς συνεπή προσανατολισμό. Μόνο τέσσερις από αυτούς είχαν επιτύμβιες στήλες. Το έθιμο αυτό να χρησιμοποιούν επιτύμβιες στήλες ως σήμα για την ύπαρξη τάφου εμφανίζεται εδώ για πρώτη φορά στον Ελλαδικό χώρο και είναι κάτι που υιοθετήθηκε από μετέπειτα γενιές και χρησιμοποιείται και σήμερα. Οι στήλες αυτές μαζί με τις στήλες του ταφικού κύκλου Α αποτελούν τα πρώτα δείγματα μνημειώδους γλυπτικής που έχουν ανάγλυφη διακόσμηση.
Σε αντίθεση με τους λακκοειδείς τάφους, οι προγενέστεροι είναι μικρότεροι και έχουν ελάχιστα κτερίσματα. Στους λακκοειδείς βρέθηκε πλήθος κτερισμάτων και αυτό είναι ένα στοιχείο που ήρθε από το εξωτερικό και πιθανότατα από την Αίγυπτο. Τα αντικείμενα που βρέθηκαν είναι πήλινα αγγεία, χάλκινα όπλα, χρυσά κοσμήματα, αιχμές βέλων κ.α. Στα σημαντικότερα βέβαια εντάσσεται η μοναδική νεκρική προσωπίδα από ήλεκτρο που βρέθηκε στο χώρο, αγγείο από ορεία κρύσταλλο με λαβή σε σχήμα κεφαλής πάπιας και σ'ένα σφραγιδόλιθο με παράσταση γενειοφόρου.
Περνώντας τώρα στα ταφικά έθιμα γνωρίζουμε ότι πάνω από τον τάφο γίνονταν νεκρικά δείπνα. Η τελετή αυτή επιβεβαιώνεται από τα οστά ζώων και τα τμήματα αγγείων που βρέθηκαν στο χώμα. Στο πάτωμα του τάφου έστρωναν χαλίκια και μετά τοποθετούσαν το νεκρό, ο οποίος ήταν σε συνεσταλμένη ή εκτεταμένη στάση. Δε βρέθηκαν καύσεις νεκρών. Στις Μυκήνες δεν υπάρχει μόνο ο ταφικός κύκλος Β αλλά και ο ταφικός κύκλος Α, ο οποίος είναι νεώτερος και περιέχει περισσότερα πολυτελή ευρήματα από τον Β. Όπως έχει υποστηριχτεί από πολλούς ερευνητές, οι 2 αυτοί κύκλοι ήταν για τα μέλη της βασιλικής δυναστείας. Μάλιστα πολλοί υποστήριξαν ότι οι 2 αυτοί κύκλοι αντιπροσωπεύουν δυο διαφορετικές δυναστείες.
Βλέπουμε λοιπόν σύμφωνα με τα υπογραμμισμένα τμήματα ότι όντως βρέθηκαν οι τάφοι, και μάλιστα με σκελετούς και πλούσια ευρήματα, ειδικά στον ταφικό περίβολο Α για τον οποίο όμως το υπουργείο δεν αναφέρει τίποτα..
Δεν είναι λίγο περίεργο αυτό;
Όμως μια και αναφέρθηκε (και υπογραμμίστηκε) πιο πάνω ο θησαυρός του Μινύα, ας δούμε τι σόι τάφος ήταν κι αυτός..
Μεταφέρω αυτολεξεί από το www.orchomenos.gr/DHMOS_ORCHOMENOU.htm
Στους ανατολικούς πρόποδες του Υφάντειου λόφου (η ανατολική άκρη του Ακόντιου όρους) και στο δυτικό άκρο του σημερινού Ορχομενού βρίσκεται ένα από τα πιο έξοχα και τα πιο εντυπωσιακά μνημεία των Μινυών. Υπολογίζεται ότι χτίστηκε κατά τη 2η χιλιετηρίδα π.Χ.
ο δρόμος που οδηγεί στην εισοδο του τάφου
Το μνημείο έφεραν στο φως οι ανασκαφές του Ερρίκου Σλήμαν στα 1881-1885, αν και πρώτος επιχείρησε το 1803, χωρίς επιτυχία, ο γνωστός άγγλος Έλγιν. Μετα τον Σλήμαν έκαναν ανασκαφές το 1893 η Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή και στη συνέχεια Γερμανοί αρχαιολόγοι, με επικεφαλείς τους H. Bulle και A. Furtwaengler, στα 1903 και 1905
Οι ανασκαφές αυτές έφεραν στο φως νεολιθικούς συνοικισμούς με κυκλικά και τετράγωνα θεμέλια σπιτιών, τάφους 3000 χρόνων π.Χ., ανάκτορα ή Ασκληπιείο μυκηναϊκής εποχής και άλλα που είναι δείγματα ότι ο τόπος κατοικήθηκε χωρίς χρονικά κενά από τη νεολιθική εποχή (7 χιλιάδες χρόνια π.Χ.). Κατασκευαστές του τάφου φέρονται οι Τροφώνιος και Αγαμήδης, γιοί του βασιλιά του Ορχομενού Εργίνου.
Ο Παυσανίας χαρακτηρίζει το μνημείο "θησαυρό", αλλά κατά τον αρχαιολόγο Χ. Τσούντα, είναι τάφος. Κατά τον Παπαρρηγόπουλο όμως δεν αποκλείεται να χτίστηκε αρχικά για τάφος, κι ύστερα, λόγω ιερότητας και κύρους του χώρου, να χρησιμοποιήθηκε και για τη φύλαξη θησαυρών.
Ανεξάρτητα από το σκοπό για τον οποίο είχε κατασκευαστεί το μνημείο, πρόκειται για έργο εύγλωττο μάρτυρα της δόξας και του μεγαλείου των Μινυών και όπως γράφει ο Παυσανίας
"ο θησαυρός του Μινύα, σωστό θαύμα, δεν υστερεί από κανένα άλλο πράγμα απ' όσα είναι μέσα ή έξω από την Ελλάδα".
Για τους αρχαιολόγους ο τάφος του Μινύα , τόσο για την τεχνική του τελειότητα, όσο και για την εσωτερική του διακόσμηση, θεωρείται ανώτερος του τάφου του Ατρέως των Μυκηνών κι ένα από τα πιο έξοχα μνημεία της παγκόσμιας αρχιτεκτονικής.
Ο τάφος ήταν άθικτος στα χρόνια του Παυσανία (160 μ.Χ.) αλλά όταν ανασκάφηκε από τον Σλήμαν δεν είχε γλυτώσει από τους τυμβωρύχους και γι' αυτό δεν βρέθηκαν αντικείμενα χάλκινα ή ασημένια ή χρυσά όπως σε άλλους θολωτούς Μινυακούς τάφους.
Ο τάφος είναι μαρμάρινος και αποτελείται από τέσσερα μέρη, το δρόμο (μία τάφρο), το στόμιο (είσοδος), τη θόλο (πελώριο κυκλικό οικοδόμημα με κωνική στέγη), και το θάλαμο (ορθογώνιο πλευρικό μικρό δωμάτιο). Η είσοδος είναι μεγαλοπρεπής και επιβλητική. Η πόρτα της μεγάλης αίθουσας, πλάτους 2,76 μέτρων και ύψους 5,60 μέτρων, σκεπάζεται με ένα τεράστιο υπέρθυρο ογκόλιθο 6 μέτρα μήκος και βάρους άνω των 120 τόνων.
Η θόλος, που είναι το σημαντικότερο από τα τέσσερα μέρη , είναι μια τεράστια κυκλική αίθουσα και έχει διάμετρο δαπέδου 14 μέτρα και τοιχώματα από πελεκημένα μάρμαρα ισοδομικά τοποθετημένα έτσι ώστε να σχηματίζουν δακτυλίδια. Τα δακτυλίδια αυτά όσο ανεβαίνουν γίνονται διαρκώς μικρότερα, ώσπου κλείνουν την κορυφή και σχηματίζουν έτσι μια θολωτή κυψέλη. Το εσωτερικό του τάφου πρέπει να είχε διακόσμηση με χάλκινα και χρυσά κοσμήματα και χαλκοστρωμένο το δάπεδό του, πράγμα που βεβαιώνεται από τις υποδοχές στους τοίχους κι από ένα απομεινάρι πλάκας χαλκού σφηνωμένο ανάμεσα στο δάπεδο και τον τοίχο αριστερά της εισόδου.
Στη θόλο γίνονταν οι θυσίες και οι νεκρικές τελετές.
Στα βορειοανατολικά της θόλου υπάρχει μικρή πόρτα ύψους 2,12 μέτρων και πλάτους 1,44 μέτρων που συγκοινωνεί με το θάλαμο (μικρό ορθογώνιο τετράπλευρο δωμάτιο) όπου γινόταν η ταφή των νεκρών. Η οροφή του θαλάμου είναι καλυμμένη με πρασινωπές λεπτές λίθινες τετράγωνες πλάκες σκαλισμένες με ανθέμια, ρόδακες και σπειροειδή κοσμήματα. Από απομεινάρια που βρέθηκαν, φαίνεται πως και οι τέσσερις κατακόρυφοι τοίχοι του θαλάμου, ήταν καλυμμένοι με παρόμοιες πλάκες που έφεραν περίτεχνη και πλούσια διακόσμηση.
Βλέπουμε λοιπόν κι εδώ την ίδια τακτική..
Ο παυσανίας βρήκε άθικτο το μνημείο και λέει ξεκάθαρα ότι ήταν θησαυρός, και οι σύγχρονοι το ονομάζουν τάφο..
Δεν είναι λίγο περίεργο αυτό;
Άλλη μια φορά περίεργο..
Τελικά αυτοί οι Ελληνες δεν είχαν Ναούς τότε;
Μόνο τάφους;
και για να ξεκαθαρίζω τί εννοώ..
εννοώ οτι τα συγκεκριμένα μνημεία, βρέθηκαν απο τους Μυκηναίους και είχαν διαφορετική χρήση..
ΔΕΝ ήταν τάφοι και δέν νομίζω ακόμη να ήταν Ναοί.. ίσως έπαιξαν το ρόλο Ναών εκείνη την εποχή..
έχω "κοκκινήσει" τα σημεία που κρίνω ενδιαφέροντα στην ανάρτηση..
επίσης πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σημασία στο ότι είχαν κυψελοειδές σχήμα!
γι αυτό το σχήμα, θα αναφερθούμε σε κάποια επόμενη ανάρτηση..
πάντως είναι μία καλή αφετηρία για να σκεφτείτε..
υγ: η ανάρτηση αυτή, είναι δική μου έρευνα ετών την οποία έχω δανείσει κατά το παρελθόν σε άλλα διαδικτυακά μέρη..(καθώς και άλλες που θα ακολουθήσουν)
πηγή ΟΜΑΔΑ ΣΕΙΡΙΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου